Zmagasz się z trudnościami w organizacji dnia, a codzienne zadania wydają się nie do pokonania? A może zauważasz, że impulsywność i nadmierne rozproszenie się wpływają na Twoje życie zawodowe i prywatne? Jeśli tak, być może nie jesteś świadomy, że Twoje problemy mogą wynikać z ADHD – zaburzenia, które nie dotyczy tylko dzieci.
Jak rozpoznać objawy ADHD u dorosłych? Jakie wyzwania wiążą się z życiem codziennym, kiedy zmagamy się z tym zaburzeniem? Co możemy zrobić, aby sobie pomóc?
ADHD u dorosłych
ADHD to zaburzenie rozwojowe, które w dzieciństwie manifestuje się nadmierną impulsywnością, trudnościami z koncentracją, a także nadpobudliwością. Objawy ADHD u dorosłych przybierają bardziej subtelne formy, które mogą być mylnie rozpoznawane. Wiele osób przez lata nie zdaje sobie sprawy z tego, że boryka się z tym zaburzeniem. Choć ADHD jest diagnozowane u dzieci, zaburzenie to nie zanika w wieku dorosłym. Objawy u dorosłych mogą po prostu zmieniać formę, co utrudnia ich zauważenie.
Objawy ADHD u dorosłych
ADHD u dorosłych często dotyczy problemów w różnych aspektach życia, w tym w pracy, rodzinie oraz w relacjach międzyludzkich. Najbardziej powszechne objawy ADHD u dorosłych to:
- Problemy z koncentracją – często przeskakują z jednej czynności do drugiej, co może prowadzić do nieukończenia rozpoczętych zadań.
- Zaburzenia organizacji – niezdolność do efektywnego planowania, zapominanie o ważnych spotkaniach czy utrzymanie porządku w pracy to częste trudności, które komplikują sprawy codzienne.
- Impulsywność – nierzadko pochopnie podjęte decyzje, wiążą się z problemami finansowymi lub z trudnościami w relacjach interpersonalnych.
- Trudności w regulacji emocji – osoby z ADHD często przeżywają silne wahania emocjonalne, co może prowadzić do trudności w relacjach z bliskimi oraz w utrzymaniu stabilności emocjonalnej w pracy.
- Chroniczne opóźnienia – problemy z zarządzaniem czasem prowadzą do opóźnień w realizacji zadań, co może wpłynąć na negatywną ocenę w miejscu pracy oraz pogorszenie jakości życia osobistego.
Klasyczna TRIADA objawów ADHD
Choć objawy ADHD u dorosłych i dzieci mogą przybierać różne formy, istnieją pewne wspólne cechy, które można zauważyć w obu grupach. U dorosłych, podobnie jak u dzieci, problemem mogą być trudności z koncentracją, impulsywność czy nadmierna aktywność, choć objawiają się one w subtelniejszy sposób.
1. Nadruchliwość – potrzeba ciągłego ruchu
- Osoby z ADHD nieustannie poruszają się, jakby były w pośpiechu.
- Siedząc, trudno im usiedzieć w jednym miejscu – często zmieniają pozycje, wstają, siadają, kładą się lub manipulują przedmiotami, nawet oglądając telewizję.
- W sytuacjach, które wymagają spokoju, mają trudności z pozostaniem w jednym miejscu i często wstają lub się wiercą.
2. Zaburzenia uwagi
- Osoby z ADHD łatwiej się rozpraszają niż inne osoby, ich uwaga jest skierowana na wszystko, co dzieje się wokół (np. hałasy za oknem, wejście kogoś do pokoju, rozmowy w tle).
- Często nie kończą rozpoczętych zadań, mimo że mają zdolności do ich wykonania.
- Często sprawiają wrażenie, jakby nie słyszały, co się do nich mówi.
- Trudności sprawia im organizowanie własnego czasu, zarówno podczas pracy, jak i zabawy.
- Mają tendencję do gubienia rzeczy potrzebnych do pracy lub innych zajęć.
- Często opóźniają rozpoczęcie działań, które wymagają długotrwałego skupienia i wysiłku umysłowego, jak np. odrabianie lekcji.
3. Impulsywność
- Zbyt szybko reagują, przerywają rozmowy, nie czekając na koniec wypowiedzi.
- Trudno im czekać w kolejce, zawsze chcą być szybciej i reagują natychmiast.
- Podejmują decyzje bez zastanowienia się nad ich konsekwencjami, działając impulsywnie, co może prowadzić do nieprzewidzianych rezultatów.
Dorośli z ADHD są również bardziej narażeni na rozwój różnych uzależnień, w tym uzależnienia od alkoholu. W Polsce szacuje się, że około 1,5 miliona osób zmaga się z problemem alkoholowym, co stanowi około 10% dorosłej populacji. Uzależnienia często są wynikiem trudności w radzeniu sobie z emocjami i impulsywnością, które są charakterystyczne dla ADHD.
Walka z objawami za pomocą psychoterapii
Pierwszym krokiem do efektywnego radzenia sobie z objawami jest diagnoza. Diagnoza pozwala zrozumieć, w jaki sposób objawy ADHD u dorosłych wpływają na ich życie i jakiego wsparcia potrzebują. Psychoterapia, jako jedna z najskuteczniejszych metod leczenia, daje możliwość pracy nad umiejętnością radzenia sobie z objawami ADHD.
Coraz popularniejszą opcją jest psychoterapia online, która pozwala na wygodne i elastyczne wsparcie terapeutyczne. Dzięki dostępowi do terapii przez internet, osoby z ADHD mogą uzyskać pomoc bez konieczności wychodzenia z domu. Współczesne technologie umożliwiają przeprowadzenie skutecznych sesji w komfortowych warunkach, co może być szczególnie pomocne dla osób, które mają trudności z organizowaniem czasu. Psychoterapia online daje również możliwość dostosowania spotkań do indywidualnych potrzeb pacjenta, co zwiększa efektywność terapii.