Ból zatok większości osób kojarzy się z uciskiem w okolicy czoła lub policzków. Tymczasem istnieje jedna zatoka, której zapalenie może przebiegać skrajnie nietypowo, a przez to – trudniej być rozpoznane. Mowa o zatoce klinowej, strukturze położonej głęboko w czaszce, tuż za oczami. Jej stan zapalny wywołuje objawy, które pacjenci często błędnie przypisują zmęczeniu, migrenie, chorobom neurologicznym czy problemom z kręgosłupem. Ból za oczami, szum w uszach, zawroty głowy czy uczucie rozpierania w środku głowy to sygnały, których nie należy bagatelizować.

Gdzie znajduje się zatoka klinowa i jakie pełni funkcje?

Zatoka klinowa  to jedna z czterech głównych zatok przynosowych. Położona najgłębiej, bezpośrednio za oczami i jamą nosową, sąsiaduje z takimi strukturami jak: nerwy wzrokowe, przysadka mózgowa, tętnica szyjna wewnętrzna czy zatoka jamista. Jej strategiczne umiejscowienie sprawia, że stan zapalny może wywołać objawy różniące się od tych znanych z typowych zapaleń zatok.

Fizjologicznie zatoka klinowa:

• bierze udział w ogrzewaniu i nawilżaniu wdychanego powietrza,
  
• działa jak „rezonator” wpływający na barwę głosu,
  
• chroni sąsiadujące struktury mózgowia przed nagłymi zmianami ciśnienia,
  
• odgrywa rolę w drenażu śluzu z centralnej części jamy nosowej.
  

Ze względu na głębokość położenia jej choroby często są diagnozowane później niż zapalenie zatok czołowych czy szczękowych.

5 objawów zapalenia zatoki klinowej

Objawy zapalenia tej zatoki bywają dyskretne, ale mają charakterystyczny profil. Do najczęstszych należą:

1. Ból za oczami lub w środku głowy

Pacjenci opisują go jako „rozpierający”, głęboki, nasilający się przy pochylaniu lub w godzinach porannych.

2. Ból potylicy i karku

Ze względu na położenie zatoki klinowej ból może promieniować do karku lub okolicy podpotylicznej.

3. Szum w uszach lub uczucie przytkania uszu

Stan zapalny wpływa na funkcjonowanie trąbki słuchowej.

4. Pogorszenie ostrości widzenia

Rzadziej, ale możliwe ze względu na bliskość nerwów wzrokowych.

5. Utrzymujący się ból głowy

Niewyjaśniony, oporny na standardowe leki przeciwbólowe.

Jak odróżnić zwykły katar od zapalenia zatok?

Przeziębienie z katarem trwa zwykle 7–10 dni i stopniowo ustępuje. Objawy zapalenia zatok – w tym zatoki klinowej – utrzymują się dłużej i mają inny charakter.

Katar przeziębieniowy:

• wodnista lub śluzowa wydzielina,
  
• umiarkowane uczucie zatkania nosa,
  
• objawy stopniowo łagodnieją.
  

Zapalenie zatok:

• ból głowy, twarzy lub za oczami,
  
• gęsta, ropna wydzielina,
  
• zaburzenia węchu,
  
• nasilone zmęczenie, czasem gorączka,
  
• objawy trwają ponad 10 dni lub zaostrzają się po początkowej poprawie.
  

Ważne jest to, że zapalenie zatoki klinowej może przebiegać nawet bez kataru, co dodatkowo utrudnia samodzielne rozpoznanie.

Diagnostyka obrazowa i leczenie

Z uwagi na położenie zatoki klinowej jej ocena wymaga badań obrazowych. Najczęściej stosuje się:

• TK zatok przynosowych – najlepsze narzędzie do oceny struktury kości i obecności płynu zapalnego.
  
• MRI – szczególnie gdy istnieje podejrzenie powikłań neurologicznych.

Potrzebujesz e-skierowania na badania obrazowe? Wejdź na: e-Konsultacja ze skierowaniem na badania

Leczenie zależy od przyczyny:

• w zapaleniu wirusowym – irygacje, steryd donosowy, nawodnienie,
  
• w zapaleniu bakteryjnym – antybiotykoterapia zgodna z aktualnymi wytycznymi,
  
• w przewlekłych przypadkach – kontrola drożności nosa, diagnostyka alergii, ocena skrzywienia przegrody.

Gdy zatoka klinowa jest zajęta przewlekle, konieczna może być konsultacja otolaryngologiczna i rozważenie zabiegów endoskopowych.

Faq