Uzależnienie od hazardu - konsultacje online

Hazard, będący dla wielu formą rozrywki, w niektórych przypadkach przekształca się w destrukcyjny nałóg. Uzależnienie od hazardu, znane również jako patologiczne uprawianie hazardu (ang. gambling disorder), to poważne zaburzenie psychiczne klasyfikowane w ICD-11 jako uzależnienie behawioralne, które prowadzi do stopniowej utraty kontroli nad grą, pomimo świadomości jej negatywnych skutków.

Ostatnimi laty obserwuje się rosnącą liczbę pacjentów zgłaszających się po pomoc z powodu kompulsywnego grania – zarówno w kasynach, zakładach bukmacherskich, jak i w grach online. Uzależnienie to nie tylko konsekwencje finansowe – to również głęboka destabilizacja psychiczna, emocjonalna i społeczna.

Charakterystyka kliniczna – kiedy gra przestaje być zabawą?

Osoba uzależniona od hazardu nie gra dla przyjemności, lecz z przymusu. Zaburzenie objawia się m.in.:

• nawracającą potrzebą grania przy rosnących stawkach,
• trudnością w przerwaniu gry mimo powtarzających się strat,
• angażowaniem się w grę jako sposób na ucieczkę od stresu lub negatywnych emocji,
• kłamstwami wobec otoczenia w celu ukrycia skali problemu,
• ryzykownym zadłużaniem się lub popełnianiem przestępstw dla uzyskania środków na grę,
• zaniedbywaniem obowiązków rodzinnych i zawodowych.

Objawy te prowadzą do wyraźnego obniżenia jakości życia i znacznego cierpienia psychicznego. Szacuje się, że w Polsce nawet 2% dorosłej populacji spełnia kryteria problematycznego hazardu, przy czym wskaźnik ten dynamicznie rośnie wraz z rozwojem rynku gier online.

Neurobiologia i psychologia uzależnienia od hazardu

Hazard aktywuje układ nagrody mózgu, prowadząc do wyrzutu dopaminy podobnego jak w przypadku substancji psychoaktywnych. Stopniowo dochodzi do neuroadaptacji – gracz potrzebuje coraz silniejszych bodźców (wyższych stawek, ryzyka) dla uzyskania tego samego efektu euforii. W rezultacie mechanizmy samokontroli ulegają osłabieniu, a impulsywność rośnie.

Na poziomie psychologicznym uzależnienie to często współwystępuje z zaburzeniami lękowymi, depresyjnymi, ADHD lub osobowościowymi. Wśród czynników ryzyka wymienia się także traumy z dzieciństwa, impulsywność oraz wzorce rodzinne patologicznego grania.

Fazy rozwoju uzależnienia od hazardu

Zgodnie z klasycznym modelem Custer’a, uzależnienie od hazardu rozwija się etapowo:

1. Faza zwycięstw – euforia z pierwszych wygranych, wzrost pewności siebie.
2. Faza strat – utrata kontroli, próby odzyskiwania strat, pierwsze kłamstwa.
3. Faza desperacji – poważne konsekwencje finansowe, izolacja społeczna, myśli samobójcze.
4. Faza utraty nadziei – rezygnacja, utrata pracy, rozpad rodziny, depresja.

Świadomość tych faz ułatwia wczesne rozpoznanie problemu i zaplanowanie skutecznej interwencji.

Zainicjowano nieprawidłowy shortcode

Strategie terapeutyczne – leczenie uzależnienia od hazardu

Terapia wymaga zindywidualizowanego podejścia, często obejmującego zarówno interwencje psychoterapeutyczne, jak i farmakologiczne:

Psychoterapia:

• terapia poznawczo-behawioralna (CBT) – rozpoznawanie i zmiana zniekształceń poznawczych (np. iluzji kontroli, przekonań o „szczęśliwej passie”),
• terapia motywacyjna – zwiększanie gotowości do zmiany,
• terapia grupowa – wsparcie w ramach wspólnoty (np. Anonimowi Hazardziści),
• terapia schematów – praca nad głębokimi wzorcami emocjonalnymi i relacyjnymi.

Farmakoterapia:

W przypadku współwystępowania depresji, lęku lub impulsywności możliwe jest zastosowanie SSRI (np. sertralina), stabilizatorów nastroju (np. lit) lub naltreksonu – leku redukującego pragnienie gry poprzez wpływ na układ opioidowy.

Rola psychoterapii online – skuteczność i dostępność

Nowoczesne podejście do leczenia uzależnień obejmuje psychoterapię online, szczególnie cenną dla osób mieszkających poza dużymi miastami, obawiających się stygmatyzacji lub mających ograniczony czas.

Zdalna terapia umożliwia:

• elastyczność sesji,
• komfortową przestrzeń domową,
• szybszy dostęp do specjalisty,
• zachowanie anonimowości.

Badania prowadzone w 2021 roku wykazały, że programy terapii behawioralnej prowadzone online mogą być równie skuteczne jak tradycyjne formy terapii ambulatoryjnej, szczególnie jeśli są prowadzone w ramach usystematyzowanych protokołów terapeutycznych.

Podsumowanie – uzależnienie, z którego można się uwolnić

Uzależnienie od hazardu to realna i poważna dolegliwość, której skutki mogą zrujnować życie zawodowe, rodzinne i zdrowie psychiczne. Jednak – dzięki odpowiedniej diagnozie, terapii i wsparciu – możliwe jest odzyskanie kontroli nad własnym życiem.

Terapia psychologiczna, wspierana opcjonalnie farmakoterapią oraz systematyczną pracą nad sobą, przynosi bardzo dobre rezultaty. Dzięki dostępowi do psychoterapii online, pomoc jest bliżej niż kiedykolwiek.

Jeśli Ty lub ktoś z Twojego otoczenia zmaga się z problemem hazardu – nie zwlekaj. Pierwszy krok ku wyzdrowieniu to decyzja o sięgnięciu po wsparcie.