Ból stawów potrafi znacząco obniżyć jakość życia – ogranicza aktywność, wyklucza z pracy, pogarsza sen i obniża nastrój. Choć często kojarzony jest z wiekiem, równie dobrze może dotyczyć osób młodych: aktywnych fizycznie, pracujących fizycznie lub zmagających się z przewlekłymi chorobami zapalnymi. W leczeniu bólu stawów istotną rolę odgrywają niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), do których należy m.in. naproksen – substancja znana z działania przeciwbólowego, przeciwzapalnego i przeciwgorączkowego. Jednak jak każdy lek, niesie ze sobą określone korzyści i zagrożenia. Kiedy i jak bezpiecznie można sięgnąć po naproksen?
Jak działa naproksen?
Naproksen należy do klasycznych NLPZ, czyli leków działających poprzez hamowanie enzymów cyklooksygenazy (COX-1 i COX-2). Efektem tego działania jest zmniejszenie produkcji prostaglandyn – związków odpowiedzialnych za rozwój bólu, gorączki i zapalenia.
W praktyce klinicznej oznacza to, że naproksen:
- zmniejsza obrzęk i stan zapalny w obrębie stawów,
- łagodzi ból towarzyszący przeciążeniom, urazom i schorzeniom reumatycznym,
- działa ogólnoustrojowo, dlatego może wpływać także na objawy spoza układu ruchu (np. gorączkę).
W przeciwieństwie do niektórych nowszych NLPZ, naproksen ma stosunkowo długi czas działania – wystarcza jedna lub dwie dawki na dobę. To ułatwia stosowanie i zmniejsza ryzyko „przypadkowego przedawkowania”.

Naproksen – tabletka czy żel?
Doustna postać naproksenu (tabletka lub kapsułka) znajduje zastosowanie, gdy ból ma charakter uogólniony, obejmuje kilka stawów lub towarzyszy mu gorączka. Sprawdza się w leczeniu:
- zapalenia stawów (w tym reumatoidalnego i pourazowego),
- dny moczanowej,
- bólu mięśniowego, menstruacyjnego lub pourazowego.
Forma miejscowa (żel, maść) działa głównie powierzchniowo i sprawdza się w:
- bólach pourazowych (skręcenia, stłuczenia),
- przeciążeniach stawów kolanowych lub nadgarstkowych,
- ograniczonych bólach miejscowych bez uogólnionego zapalenia.
Naproksen w żelu pozwala uniknąć obciążenia przewodu pokarmowego, ale działa krócej i nie osiąga wysokiego stężenia w głębszych strukturach – to ważne w przypadku chorób takich jak RZS czy ZZSK.
Ból ogranicza Twoją aktywność i potrzebujesz e-zwolnienia z pracy? Wejdź na: Konsultacja lekarska online
Zasady bezpiecznego stosowania naproksenu – co każdy pacjent powinien wiedzieć
Stosowanie NLPZ, w tym naproksenu, wymaga znajomości podstawowych zasad bezpieczeństwa. Oto najważniejsze z nich:
- Zawsze stosuj najmniejszą skuteczną dawkę przez możliwie krótki czas
- Nie łącz z innymi NLPZ (np. ibuprofenem, ketoprofenem)
- Unikaj stosowania u osób z aktywną chorobą wrzodową, krwawieniem z przewodu pokarmowego lub ciężką niewydolnością nerek.
- Nie przekraczaj zalecanej dawki dziennej
- Podawaj po posiłku, popijając dużą ilością wodą
- Skonsultuj się z lekarzem przy stosowaniu przewlekłym (powyżej 10 dni) lub gdy objawy nie ustępują.
W niektórych przypadkach lekarz może zalecić jednoczesne przyjmowanie leków osłonowych (np. inhibitorów pompy protonowej), zwłaszcza u osób starszych lub z chorobami współistniejącymi.
Naturalne i niefarmakologiczne wsparcie leczenia bólu stawów
Leki przeciwzapalne to tylko jeden z elementów terapii. Coraz więcej badań potwierdza skuteczność wspomagających metod leczenia bólu stawów:
- Ruch i fizjoterapia – regularna, dostosowana do możliwości aktywność fizyczna zmniejsza sztywność i poprawia krążenie w stawach.
- Terapia ciepłem i zimnem – okłady żelowe, kąpiele, krioterapia.
- Dieta przeciwzapalna – bogata w warzywa, ryby, oliwę z oliwek, uboga w cukry i tłuszcze nasycone.
- Suplementacja kolagenu, kwasów omega-3, witaminy D – może mieć działanie wspierające, choć nie zastępuje leczenia.
- Masaż tkanek głębokich, akupunktura, techniki relaksacyjne – w wybranych przypadkach mogą poprawić funkcjonowanie i zmniejszyć ból.

Holistyczne podejście do leczenia jest szczególnie ważne w chorobach przewlekłych – nie zawsze chodzi tylko o zniesienie objawu, ale o trwałą poprawę jakości życia.
Podsumowanie – równowaga między skutecznością a bezpieczeństwem
Naproksen, jako przedstawiciel klasycznych leków przeciwzapalnych, odgrywa istotną rolę w leczeniu bólu stawów i innych dolegliwości zapalnych. Jego skuteczność jest dobrze udokumentowana, a długi czas działania ułatwia stosowanie. Jednak jak każdy NLPZ, wymaga świadomego i ostrożnego użycia – szczególnie u osób z chorobami przewlekłymi, starszych lub leczonych innymi lekami.
Właściwe dawkowanie, ochrona przewodu pokarmowego i równoległe wdrażanie metod niefarmakologicznych to klucz do leczenia skutecznego, ale i bezpiecznego.
Faq
Czy naproksen obniża gorączkę?
Tak, naproksen wykazuje działanie przeciwgorączkowe. Może być stosowany w celu obniżenia temperatury ciała, szczególnie gdy towarzyszy jej ból i stan zapalny. Jego działanie utrzymuje się dłużej niż np. ibuprofenu.
Jak chronić żołądek podczas leczenia?
Zaleca się przyjmowanie naproksenu po posiłku, popijanie dużą ilością wody oraz unikanie łączenia z innymi NLPZ. U osób z grupy ryzyka (wiek > 60 lat, choroba wrzodowa, leczenie sterydami lub przeciwpłytkowymi) warto stosować leki osłonowe, np. inhibitory pompy protonowej, po wcześniejszej konsultacji z lekarzem.
Czy naproksen można łączyć z alkoholem?
Nie jest to zalecane. Alkohol nasila toksyczne działanie NLPZ na błonę śluzową żołądka, zwiększając ryzyko krwawień i wrzodów. Nawet umiarkowane spożycie może być szkodliwe przy jednoczesnym leczeniu naproksenem.